Submitted by admin on Thu, 04/25/2013 - 20:04.
Czasownik w języku rosyjskim może występować w trzech trybach: oznajmującym, przypuszczającym i rozkazującym.
Czasowniki w tym trybie wskazują na czynności, które odbywały się w przeszłości, teraźniejszości lub będą odbywać się w przyszłości. W trybie oznajmującym czasowniki odmieniają się przez osoby, liczbę i posiadają kategorię czasu.
Моя мама идиот с подругами в театр. Moja mama idzie z przyjaciółkami do teatru.
Моя сестра прочитала книгу. Moja siostra przeczytała książkę.
Завтра буду сдавать экзамен по математике. Jutro będę zdawać egzamin z matematyki. |
Czasowniki w trybie przypuszczającym używane są gdy mówimy o czynnościach, które mogą zaistnieć tylko w określonych warunkach lub gdy wyrażamy życzenie, aby dana czynność zaistniała.
Tworzymy go dodając partykułę бы do czasownika w formie czasu przeszłego.
написал бы – napisałby
процитала бы – przeczytałby
Я хотела бы испечь торт.. Chciałabym upiec tort.
Пошёл бы я погулять. Poszłabym pospacerować. |
Tryb rozkazujący tworzymy od tematu czasownika w 3 osobie liczby mnogiej czasu teraźniejszego.
Делать → они делают
- W przypadku czasowników, których temat kończy się na samogłoskę, dodajemy w 2 osobie liczby pojedynczej -й a w liczbie mnogiej -йте
читать → они читают
- читай (2. osoba l.poj.)
- читайте (2. osoba l.mn.)
- W przypadku czasowników, których temat kończy się spółgłoskę, a w 1. osobie liczby pojedynczej akcent pada na końcówkę, to w 2. osobie l.poj. dodajemy -и a w l.m. -ите
писать → я пишу → они пишут
- пиши (2. osoba l.poj.)
- пишите (2. osoba l.mn.)
- Do czasowników, których temat kończy się spółgłoskę, a w 1. osobie liczby pojedynczej akcent pada na temat, to w 2. osobie l.poj. dodajemy -ь a w l.mn. -ьте
поставить → я поставлю → они поставят
- поставь (2. osoba l.poj.)
- поставьте (2. osoba l.mn.)
W języku rosyjskim tryb odnoszący się do 1 osoby liczby mnogiej tworzy się za pomocą słów давай (2. os. l.poj.) давйте (2. osoba l.mn.) oraz czasownika w bezokoliczniku lub w 1 osobie l. mn. czasu przyszłego.
Давай (давайте) играть в футбол. Zagrajmy w piłkę nożną.
Давай (давайте) пойдем в театр. Chodźmy do teatru.
Давай (давайте) будем готовить обед. Chodźmy będziemy gotować obiad. |
Tryb rozkazujący dla 3 osoby liczby pojedynczej lub mnogiej tworzymy przy pomocy słów пусть! lub пускай! Dodajemy je do czasownika w 3. osobie liczby pojedynczej i mnogiej czasu teraźniejszego lub przyszłego prostego. Пускай jest potoczną formą partykuły пусть.
Пусть Петя идет в магазин. Niech Piotr idzie do sklepu.
Пускай Петя пойдет в магазин. Niechaj Piotr pójdzie do sklepu.
Пусть / Пускай Аня и Зоя споют.. Niech Ania i Zoja zaśpiewają. |