Submitted by admin on Sat, 05/25/2013 - 20:10.
- zdania oznajmujące informują o jakimś wydarzeniu, stanie rzeczy, lub fakcie.
Моя мама работает учительницей.
Moja mam pracuje jako nauczycielka.
Папа любит шоколад.
Tata lubi czekoladę. |
Dzielimy je na:
→ twierdzące
Ева любит Павла.
Ewa lubi Pawła. |
→ przeczące
Ева не любит Павла.
Ewa nie lubi Pawła. |
- Zdania pytające. Używamy ich gdy chcemy uzyskać jakąś informację.
W języku rosyjskim wyróżniamy trzy typy zdań pytających:
→ z wyrazem pytającym np. что? чего? когда? где?
Когда начинаются зимние каникулы?
Kiedy zaczynają się ferie zimowe?
Что ты хочешь делать?
Co chcesz robić?
Кем ты хочешь стать в будущем?
Kim chcesz zostać w przyszłości? |
→ bez wyrazu pytającego – zdania te różnią się od zdań oznajmujących w mowie intonacją pytającą, a w piśmie znakiem zapytania.
Моя мама работает учительницей.
Mama Ani pracuje jako nauczycielka.
Моя мама работает учительницей.
Mama Ani pracuje jako nauczycielka? |
→ z partykułą ли – nadaje pytaniu wydźwięk wątpliwości, niepewności.
Читал ли ты эту статью?
Czy czytałeś może ten artykuł? |
- Zdania rozkazujące – używamy w nich najczęściej czasownika w trybie rozkazującym lub wyrazów нельзя, давайте, пусть
Аня, подойди к доске!
Ania podejdź do tablicy!
Здесь нельзя курить
Tutaj nie wolno palić!
Давайте играть вместе
Chodźmy bawić się razem!
Пусть Петя идет в магазин
Niech Pietia idzie do sklepu! |
- Zdania wykrzyknikowe- wyrażają emocje mówiącego, co jest przekazywane za pomocą specjalnej intonacji wykrzyknikowej w mowie, a na piśmie za pomocą wykrzyknika.
Какая красавица!
Co za piękność!
Ах, вот ты такой!
Ale ty jesteś!
Приятного аппетита!
Smacznego! |
W języku rosyjskim istnieje szyk wyrazów prosty i przestawny. Pełni on funkcję:
- syntaktyczną (składniową) – w zależności od szyku zmienia się funkcja składniowa jednej i tej samej części mowy.
| Москва - столица России ( столица – pełni funkcję orzeczenia)
Столица России – Москва (Москва - pełni funkcję orzeczenia)
Польша - моя родина ( Польша -pełni funkcję podmiotu)
Моя родина - Польша ( родина - pełni funkcję podmiotu) |
- stylistyczną – gdy szyk wyrazów jest stały dla danych związków wyrazowych np.
Аня умная девушка – Ania jest mądrą dziewczyną |
W tym przypadku zmiana szyku nada zdaniu określone zabarwienie stylistyczne: podkreślenie, wzmocnienie przymiotnika. → Аня девушка умная.
- Semantyczną (Znaczeniową) – zmiana szyku wyrazów powoduje zmianę znaczenia wypowiedzi.
→ gdy w języku rosyjskim chcemy określić dokładną wartość czegoś, stosujemy szyk wyrazów – prosty, tzn najpierw podajemy wartość a następnie jednostkę tej wartości. np.
Ей одиннадцать лет.
Ona ma 11 lat. → wiemy, że ona ma dokładnie 11 lat |
Им надо пройти двести метров.
Oni muszą przejść 200 metrów. → muszą przejść dokładnie 200 metrów |
Мы договорились встретиться в одиннадцать часов.
Umówiliśmy się na spotkanie o godzinie 11. → umówiliśmy się dokładnie o 11 |
→ Jeśli w języku rosyjskim chcemy określić w przybliżeniu jakąś wartość, stosujemy szyk przestawny, tzn. najpierw dodajemy jednostkę wartości, a następnie jej wartość, np.
Ей лет одиннадцать.
Ona ma około 11 lat. |
Им надо пройти метров двести.
Oni muszą przejść około 200 metrów. |
Мы договорились встретиться часов в одиннадцать.
Umówiliśmy się na spotkanie około godziny 11. |
Wyróżniamy dwa rodzaje zdań bezpodmiotowych:
- zdania informujące o jakimś wydarzeniu, sytuacji lub wykonywanej czynności, w której trudno jest ustalić wykonawcę – podmiot.
В нашем районе построили новые дома.
W naszej dzielnicy wybudowano nowe domy. |
- Zdania w których czynność lub stan nie jest wynikiem działania podmiotu.
Девушке холодно.
Dziewczynie jest zimno.
Приятно пахнет пирогом.
Przyjemnie pachnie ciastem. |
