Submitted by admin on Fri, 05/03/2013 - 17:02.
W języku rosyjskim stopniowaniu podlegają tylko przymiotniki jakościowe. np. удобный, новый, белый. Przymiotniki te posiadają trzy stopnie:
-równy (умный)
-wyższy (умнее, более/менее умный)
- najwyższy (умнейший, самый умный) |
* wyróżniamy dwie formy stopnia wyższego i najwyższego przymiotników : prostą i złożoną.
Przymiotniki w stopniu równym nazywają cechę jakościową osoby lub przedmiotu, nie służy do porównania tej cechy z cechą innego podobnego przedmiotu lub osoby np.
Это красивая блузка – To jest ładna bluzka.
Павел - это умный мальчик – Paweł to mądry chłopiec. |
Przymiotniki w stopniu równym występują w podstawowej formie. Mają rodzaj, liczbę oraz odmieniają się przez przypadki.
Przymiotników w stopniu wyższym używamy dla porównania cech osób lub przedmiotów. Stopień wyższy ma na celu wskazać na fakt, że dana cecha może występować w mniejszym lub większym stopniu. np.
Твоя собака красивее их собаки. Twój pies jest ładniejszy od ich psa.
Павел умнее Юры. Paweł jest mądrzejszy od Jury. |
→ za pomocą odpowiednich przyrostków, które dodajemy do tematu przymiotnika w stopniu równym.
- Przyrostek -ee, np.
умный → умнее Мой кот умнее твоего. Mój kot jest mądrzejszy od twojego.
cильный → сильнее Его брат сильнее меня. Jego brat jest silniejszy ode mnie. |
- Przyrostek -e, np. gdy temat przymiotnika w stopniu wyższym kończy się na ж ш щ чnp.
крепкий ->крепче Завтра мороз будет крепче. Jutro mróz będzie silniejszy.
молодой -> моложе Он моложе меня. On jest młodszy ode mnie. |
* zapamiętaj, że w przymiotnikach, które tworzą stopień wyższy za pomocą przyrostka -e, akcent pada na sylabę, która poprzedza przyrostek.
Tworząc stopień wyższy musimy, pamiętać że w niektórych przypadkach następuje wymiana spółgłosek:
г → ж дорогой → дороже
д → ж молодой → моложе
дк →щ сладкий → слаще
зк → ж близкий → ближе
к → ч громкий → громче
x → ш тихий → тише
тк → ч короткий → короче
т → ч богатый → богаче
ст →щ частый → чащe |
*Należy wiedzieć, że w języku rosyjskim występują także nieregularne formy proste stopnia wyższego, które należy nauczyć się na pamięć.
большой → больше ( duży → większy)
высокий → выше (wysoki → wyższy)
глубокий → глубже (głęboki → głębszy)
далёкий → дальше (daleki → dalszy)
дешёвый → дешевле (tani → tańszy)
долгий → дольше (długi → dłuższy)
короткий → короче (krótki → krótszy)
лёгкий → легче (lekki → lżejszy)
маленький → меньше (mały → mniejszy)
плохой → хуже (zły → gorszy)
поздний → позже (późny → późniejszy)
хороший → лучше (dobry → lepszy)
широкий → шире (szeroki → szerszy) |
* Istotnym jest, że nie od wszystkich przymiotników jakościowych może utworzyć formę prostą stopnia wyższego i najwyższego. Formy tej nie mają:
- niektóre przymiotniki bez sufiksu np. гордый (dumny), плоский (płaski)
- niektóre przymiotniki z sufiksem np. -к- дерзкий (arogancki), робкий (nieśmiały)
- niektóre przymiotniki z sufiksem np. -н- больной (chory), ледяной (lodowaty)
- przymiotniki z sufiksem np. -л- вялый (zwiędły), усталый (zmęczony)
- przymiotniki z sufiksem np. -ов- -ев- шёлковый (jedwabisty), сиреневый (liliowy)
- przymiotniki z sufiksem np. -ск- дружеский(przyjacielski), творческий (twórczy)
|
→ przez dodanie do formy stopnia równego wyrazu более (bardziej) / менее (mniej) np.
интересный → менее интересный Этот фильм менее интересный чем другой.
Ten film jest mniej interesujący niż inne.
умная → более умная Катя более умная чем Оля.
Kasia jest mądrzejsza niż Ola. |
Pamiętaj! Wyrazy более i менее są nieodemienne, zaś przymitoniki które występują po nich w stopniu równym odemieniają się ( mają rodzaj, liczbę i przypadek określanego rzeczownika).
Stopień najwyższy służy do ukazania że jednemu z w kilku porównywanych ze sobą przedmiotów lub osób przypisuję się cechę w stopniu najwyższym.
Formę stopnia najwyższego tworzymy dodając do tematu formy stopnia równego:
- przyrostka -ейш lub -айш i odpowiedniej końcówki rodzajowej. -айш używamy kiedy temat przymiotnika zakończony jest na г к х зк. Spółgłoski te wymieniają się na ж ч ш ж. W pozostałych przypadkach używamy przyrostka -ейш np.:
важный → важнейший (ważny → ważniejszy )
умный → умнейший (mądry → mądrzejszy)
редкий → редчайший (rzadki → rzadszy)
новый → новейший (nowy → nowszy)
близкий → ближайший (blizki → bliższy)
тихий → тишайший (cichy → cichszy) |
- przedrostka -нaи i przyrostków -ейш lub -айш, → forma stopnia najwyższego z prefiksem wzmacniającym -нaи występuję w niewielu przypadkach.
cильный → наисильнeйший
сладкий → наисладчaйший |
*W języku rosyjskim występują nietypowe formy stopnia najwyższego, tj. niektóre przymiotniki w formie stopnia wyższego występują w znaczeni stopnia najwyższego.
большой -> больший
высокий -> высший
малый -> меньший
молодой -> младший
низкий -> низший
плохой -> худший
старый -> старший
хороший -> лучший |
Formę złożoną stopnia najwyższego możemy utworzyć na trzy sposoby:
- dodanie do formy stopnia wyższego przymiotników wyrazu всех (dotyczy rzeczowników żywotnych) всего (dotyczy rzeczowników nieżywotnych)
Wyrazy te i przymiotnik w formie stopnia wyższego nie odmieniają się.
yмный → умнее всего ( mądry → najmądrzejszy ze wszystkich)
интересный -> интереснее всего (interesujący → najbardziej interesujący ze wszystkiego) |
- dodanie do formy przymiotnika w stopniu równym wyrazu наиболее (najbardziej) lub наименее (najmniej). Wyrazy te nie odmieniają się, za to przymiotnik w formie stopnia równego ma rodzaj, liczbę i przypadek określanego rzeczownika.
умный -> наиболее умный
интересный -> наименее интересный |
- dodanie do formy stopnia równego przymiotników wyrazu самый (самая, самое, самые),
Wyrazy te i przymiotnik w formie stopnia równego mają rodzaj, liczbę i odmieniają się przez przypadki.
yмный → самый умный
умная → самая умная
умное → самое умное
умные → самые умные |