Części Mowy w Języku Rosyjskim

W tej części portalu możesz zapoznać się z zagadnieniami dotyczącymi części mowy w języku rosyjskim.

BEZOKOLICZNIKI, CZASOWNIKI DOKONANE I NIEDOKONANE - Gramatyka Języka Rosyjskiego

BEZOKOLICZNIK

Bezokolicznik w języku rosyjskim posiada trzy typy sufiksów. Odpowiadają one w języku polskim sufiksom -ć lub -c

  • ть →np. говорить (mówić)
  • ти → np.  идти (iść)
  • чь → np.  помочь (móć)

Bezokolicznik czasowników zwrotnych otrzymuje na końcu partykułę -ся -сь

  • -ся  po spółgłosce np. готовиться (przygotować)
  • -сь po samogłosce np. запастись (zaopatrzyć się)

Bezokolicznik posiada zarówno aspekt dokonany jak i niedokonany.

ZASTOSOWANIE BEZOKOLICZNIKA

Bezokolicznika najczęściej używamy:

Я люблю смотреть фильмы. Lubię oglądać filmy.
Я хочу идти в театр. Chcę pójść do teatru.
надо идти trzeba iść
нельзя курить nie wolno palić

ASPEKT DOKONANY I NIEDOKONANY

ZASTOSOWANIE

Czasowniki DOKONANE mogą oznaczać:

Аня пошла домой. Ania poszła do domu.
Мы пойдем завтра в кино. Pójdziemy jutro do kina.

Катя крикнула от ужаса. Kasia krzyknęła ze strachu.

Петр на весь зал запел песню. Piotra na całą salę zaczął śpiewać piosenkę.
Иван красиво прочитал стихотворение. Iwan pięknie przeczytał wiersz.

Я выучила песни наизусть. Nauczyłam się piosenki na pamięć.
Он прочитает эту книгу до вторника. On przeczyta tą książkę do wtorku.

Czasowniki NIEDOKONANE mogą oznaczać:

Я болею гриппом. Choruję na grypę.

Когда я читалам книгу, позвонил телефон. Kiedy czytałam książkę, zadzwonił telefon.

Оля два часа играла в волейбол. Ola dwie godziny grała w siatkówkę.
По субботам мы будем заниматься аэробикой. W soboty będziemy robić aerobik.
Когда мама будет готовить обед, я буду мыть посуду.
Kiedy mama będzie gotować obiad, ja będę zmywać naczynia.


Я брожу по интернету. Serfuje w internecie.

 

RODZAJE CZASOWNIKÓW DOKONANYCH I NIEDOKONANYCH

делать -robić сделать - zrobić
читать - czytać прочитать - przeczytać
смотреть – oglądać посмотреть -obejrzeć

брать- brać  взять- wziąć
говорить- mówić сказать- powiedzieć
ловить- łowić поймать- złowić

Я люблю организовывать вечеринки. Lubię organizować domówki.
Я не могу организовать вечеринки. Nie mogę zorganizować domówki.

TWORZENIE FORM DOKONANYCH I NIEDOKONANYCH CZASOWNIKÓW

IMIESŁOWY - Gramatyka w Języku Rosyjskim

IMIESŁÓW PRZYMIOTNIKOWY - причастие

Jest to forma czasownikowa, która łączy w sobie cechy czasownika i przymiotnika.
Posiada kategorię:
-aspektu dokonanego i niedokonanego (совершенного и несовершенного вида)
-strony czynnej i biernej (действительного и страдательного залога)
-czasu teraźniejszego i przesłego (настоящего и прошедшего времени)

Imiesłów przymiotnikowy:

1. настоящее время (tylko od czasowników niedokonanych)


TEMAT CZASOWNIKA CZASU TERAŹNIEJSZEGO


-ущ- -ющ- czasowniki 1 koniugacji

-ащ- -ящ- czasowniki 2 koniugacji

-ий
-ая dla l.p  
-ее

-ие dla l.m


np.       брать - они бер|ут →   бер|ущ|ий biorący
смеяться - они сме|ются → сме|ющ|ийся śmiejący się


TEMAT CZASOWNIKA CZASU TERAŹNIEJSZEGO


-ем- -ом- czasowniki 1 koniugacji

-им- czasowniki 2 koniugacji

-ый
-ая dla l.p  
-ое

-ые dla l.m


np.       организовать -  мы организу|ем→  организу|ем|ый organizowany
атаковать - мы атаку|ем → атаку|ем|ый


2. прошедшее время 

TEMAT CZASOWNIKA + PRZYROSTEK + KOŃCÓWKA PRZYMIOTNIKA



TEMAT CZASOWNIKA CZASU PRZESZŁEGO


-вш- po samogłoskach

-ш-  po spółgłoskach

-ий
-ая dla l.p
-ее 

-ие dla l.m


np.       ждать - он жда|л →  зда|вш|ий
нести - он нёс → нёс|ш|ий 

TEMAT CZASOWNIKA + PRZYROSTEK + KOŃCÓWKA PRZYMIOTNIKA


 

TEMAT CZASOWNIKA CZASU PRZESZŁEGO LUB TERAŹNIEJSZEGO

 

-нн- dla czas, na -ать -ять -еть

-енн- dla czas na -ить -сти -сть -чь

-т- dla niektórych czas.

-ый
-ая dla l.p  
-ое

-ые dla l.m


np.       читать-> читанный  
построить-> построенный
бить-> битый 

IMIESŁÓW PRZYSŁÓWKOWY деeпричастие

To nieodmienna forma odczasownikowa.

1. деeпричастие нeсовершенного вида – IMIESŁÓW PRZYSŁÓWKOWY WSPÓŁCZESNY
oznacza czynność odbywającą się równocześnie z inną czynnością określoną w zdaniu

TEMAT CZASOWNIKA + PRZYROSTEK



TEMAT CZASOWNIKA CZASU TERAŹNIEJSZEGO


np.       лежать - они леж|ат →  лёж|а
смотреть - они смотр|ят → смотр|я

*w przypadku czasowników zakończonych na -авать oraz z rdzeniem -да -зна -ста imiesłowy
niedokonane tworzy się od tematu bezokolicznika:  -увидать - они увид|ят → увид|я

2. деeпричастие совершенного вида  IMIESŁÓW PRZYSŁÓWKOWY UPRZEDNI
oznacza czynność która odbyła się wcześniej lub później w stosunku do innej czynności określonej w zdaniu.

TEMAT CZASOWNIKA + PRZYROSTEK



TEMAT CZASOWNIKA CZASU PRZESZŁEGO


-вши 
-ши

→ встретить – он встрети|л -встрети|в(ши)

→ встретиться - он встрети|лся -встретив|(ши)сь

3. przyrostek -ши od tematu zakończonego na spółgłoskę

→ вынести - он вынес -вынес|ши
→ затеряться -заперся – запер|(ши)сь

*Imiesłowów przysłówkowych NIE tworzy się w zasadzie od czas dokonanych z przyrostkiem
-а -я WYJĄTKI выйда найда вынеся обретя приведя пройдя прочтя сочтя увидя унеся 

LICZEBNIKI - Gramatyka Języka Rosyjskiego

LICZEBINIKI

Liczebniki główne odpowiadają na pytanie сколько? (ile?) i określają liczbę, np.:

один тетрадь– jeden zeszyt

пять мальчиков– pięciu chłopców

девять девочек – dziewięć dziewcząt

Liczebniki proste: składają się z jednego członu.

1- один
2 - два
3 - три
4 - четыре
5 - пять
6 - шесть
7 - семь
8- восемь
9 - девять
10 -десять

40- сорок

100- сто

1000- тысячa

1 000 000 – миллион

Liczebniki złożone: składają się z dwóch członów:

11 - одинадцать
12 - двенадцать
13 - тринадцать
14 - четырнадцать
15 - пятнадцать
16 - шестнадцать
17 - семнадцать
18 - восемнадцать
19 - девятнадцать

20 - двадцать
30- тридцать
50- пятьдесят
60- шестьдесят
70- семьдесят
80- восемьдесят
90- девяносто

200- двести
300- тристa
400- четырестa
500- пятьсот
600- шестьсот
700- семьсот
800- восемьсот
900- девятьсот

Liczebniki zestawione, składają się z dwóch, trzech, czterech,,, liczebników prostych i złożonych :

21 - двадцать один
22-  двадцать два
111- сто одиннадцать
1102- тысячa сто два

Zapamiętaj, że liczebniki główne nie mają liczby i rodzaju, za wyjątkiem один i два.

męskoosobową: два, łączy się z liczbą pojedynczą rzeczowników rodzaju męskiego i nijakiego np.:

два мальчика- dwoje chłopców

два кресла – dwa krzesła

niemęskoosobową: две,  łączy się z liczbą pojedynczą rzeczowników rodzaju żeńskiego, np.:

две  девушкиdwie dziewczyny

две женщины – dwie kobiety

PISOWNIA ZNAKU MIĘKKIEGO W LICZEBINIKACH GŁÓWNYCH

- znak miękki (ь) piszemy na końcu liczebników 5-20 oraz 30
- znak miękki (ь) piszemy w środku wyrazu w liczebnikach 50-80 oraz 500-900

Odmiana liczebników głównych, jest bardzo różnorodna, dlatego warto nauczyć się na pamięć różnych schematów odmiany!

Liczebniki один однo одна одни

 

LICZBA POJEDYNCZA

LICZBA MNOGA

Rodzaj męski

Rodzaj nijaki

Rodzaj żeński

И.

кто? что?

один

однo

одна

одни

Р.

кого? чего? (нет)

одного

одного

одной

одних

Д.

кому? чему?

одному

одному

одной

одним

В.

кого? что? (вижу)

один / одного*

однo

одну

одни/ одних

Т.

с кем? с чем?

одним

одним

одной

одними

П.

о кём? о чём?

об одном

об одном

об одной

об одних

* dla rzeczowników określających rzeczowniki żywotne

Liczebniki два (две), три, четыре

И.

кто? что?

два

двe

три

четыре

Р.

кого? чего? (нет)

двух
двум

трёх

четырёх

Д.

кому? чему?

трём

четырём

В.

кого? что? (вижу)

два/ двух*

двe/ двух*

три/ трёх

четыре/ четырёх

Т.

с кем? с чем?

двумя
о двух

тремя

четырьмя

П.

о кём? о чём?

о трёх

о четырёх

* dla rzeczowników żywotnych

Liczebniki proste 5-20, 30 oraz złożone 50-80

Liczebniki 5-20 oraz 30, zakończone na miękki znak – ь, odmieniają się jak rzeczowniki III deklinacji

Liczebniki 50-80 również odmieniają się jak rzeczowniki III deklinacji, jednak musimy pamiętać, że w tych liczebnikach odmieniają się obydwa człony.

 

 

5-20 i 30

50-80

И.

кто? что?

пять

восемь

тридцать

пятьдесят

восемьдесять

Р.

кого? чего? (нет)

пяти

восьми

тридцати

пятидесяти

восьмидесяти

Д.

кому? чему?

пяти

восьми

тридцати

пятидесяти

восьмидесяти

В.

кого? что? (вижу)

пять

восемь

тридцать

пятьдесят

восемьдесять

Т.

с кем? с чем?

пятью

восьмью

тридцатью

пятидесятью

восьмьюдесятью

П.

о кём? о чём?

о пяти

о восьми

o тридцати

o пятидесяти

o восьмидесяти

Liczebniki сорок, девяносто, сто mają tylko dwie formy przypadkowe: jedną dla mianownika i biernika, drugą dla reszty przypadków.

И.

кто? что?

сорок

девяносто

сто

Р.

кого? чего? (нет)

сорока

девяноста

ста

Д.

кому? чему?

сорока

девяноста

ста

В.

кого? что? (вижу)

сорок

девяносто

сто

Т.

с кем? с чем?

сорока

девяноста

ста

П.

о кём? о чём?

о сорока

о девяноста

o ста

W liczebnikach двести, триста, четыреста odmieniają  się obydwa człony. Pierwsza część odmienia się formy две, три, четыре

И.

кто? что?

двести

триста

четыреста

Р.

кого? чего? (нет)

двухсот

трёхсот

четырёхсот

Д.

кому? чему?

двумстам

трёмстам

четырёмстам

В.

кого? что? (вижу)

двести/ двухсот

триста/ трёхсот

четыреста/ четырёхсот

Т.

с кем? с чем?

двумястами

трёмястами

четырьмястами

П.

о кём? о чём?

о двухстах

о трёстах

о четырёхстах

Liczebniki 500-900, odmieniają się w nich oba człony. Pierwsza część odmienia się jak rzeczowniki III deklinacji.

 

500-900

И.

кто? что?

пятьсот

восемьсот

Р.

кого? чего? (нет)

пятисот

восьмисот

Д.

кому? чему?

пятистам

восьмистам

В.

кого? что? (вижу)

пятьсот/ пятисот

восемьсот/ восьмисот

Т.

с кем? с чем?

пятьюстами

восьмьюстами

П.

о кём? о чём?

о пятистах

о восьмистах

Liczebniki тысяча,миллион

Liczebnik  тысяча odmienia się jak rzeczowniki I deklinacji rodzaju żeńskiego z tematem zakończonym na ч.
Liczebnik  миллион odmienia się jak rzeczownik II deklinacji zakończone na spółgłoskę twardą.

 

1000

1 000 000

LICZBA POJEDYNCZA

LICZBA MNOGA

LICZBA POJEDYNCZA

LICZBA MNOGA

И.

кто? что?

тысяча

тысячи

миллион

миллионы

Р.

кого? чего? (нет)

тысячи

тысяч

миллиона

миллион

Д.

кому? чему?

тысяче

тысяч

миллиону

миллионам

В.

кого? что? (вижу)

тысячу

тысячи

миллион

миллионы

Т.

с кем? с чем?

тысячей/ (-ью)

тысячaми

миллионом

миллионами

П.

о кём? о чём?

о тысячe

тысячax

o миллионе

o миллионax

Liczebniki zestawione

 

583

И.

кто? что?

пятьсот восемьдесят три

Р.

кого? чего? (нет)

пятисот восьмидесяти трёх

Д.

кому? чему?

пятистам восьмидесяти трём

В.

кого? что? (вижу)

пятьсот восемьдесят три

Т.

с кем? с чем?

пятьюстами восьмьюдесятью тремя

П.

о кём? о чём?

о пятистах восьмидесяти трёх

LICZEBNIKI PORZĄDKOWE - Gramatyka Języka Rosyjskiego

LICZEBNIKI PORZĄDKOWE

Liczebniki porządkowe odpowiadają na pytania: который? которая? которое? которые?

Rodzaj i liczba liczebników porządkowych

Liczebniki porządkowe mają rodzaj, liczbę oraz odmieniają się przez przypadki. Liczebnik porządkowy służy do określenia rzeczownika, tym samym pozostaje z nim w związku zgody tzn. ma ten sam rodzaj liczbę i przypadek.

И. (кто? что?) восьмой класс

П. (о ком ? о чём?) в восьмом классе

TWORZENIE FORM LICZEBNIKÓW PORZĄDKOWYCH I ZŁOŻONYCH

LICZBA POJEDYNCZA

LICZBA MNOGA

RODZAJ MĘSKI

RODZAJ ŻEŃSKI

RODZAJ NIJAKI

 который?

которая?  

которое?

которые?

первый

-ая

-ое

-ые

второй

-ая

-ое

-ые

третий

-ая

-ое

-ые

четвёртый

-ая

-ое

-ые

пятый

-ая

-ое

-ые

шестой

-ая

-ое

-ые

седьмой

-ая

-ое

-ые

восьмой

-ая

-ое

-ые

сороковой

-ая

-ое

-ые

сотый

-ая

-ое

-ые

тысячный

-ая

-ое

-ые

LICZBA POJEDYNCZA

LICZBA MNOGA

RODZAJ MĘSKI

RODZAJ ŻEŃSKI

RODZAJ NIJAKI

 который?

которая?  

которое?

которые?

девятый

-ая

-ое

-ые

десятый

-ая

-ое

-ые

одинадцатый

-ая

-ое

-ые

двенадцатый

-ая

-ое

-ые

...

 

 

 

тридцатый

-ая

-ое

-ые

LICZBA POJEDYNCZA

LICZBA MNOGA

RODZAJ MĘSKI

RODZAJ ŻEŃSKI

RODZAJ NIJAKI

 который?

которая?  

которое?

которые?

пятидесятый

-ая

-ое

-ые

шестидесятый

-ая

-ое

-ые

семидесятый

-ая

-ое

-ые

восьмидесятый

-ая

-ое

-ые

двухсотый

-ая

-ое

-ые

трёхсотый

-ая

-ое

-ые

четырёхсотый

-ая

-ое

-ые

пятисотый

-ая

-ое

-ые

W liczebnikach zestawionych tylko ostatni człon jest wyrażamy liczebnikiem porządkowym, pozostałe części pozostają bez zmian :

двадцать первый -dwudziesty pierwszy

семьсот сорок пятый - siedemset czterdziesty piąty
тысяча девятьсот тридцать девятый - tysiąc dziewięćset trzydziesty dziewiąty

ODMIANA LICZEBNIKÓW PORZĄDKOWYCH

Liczebniki porządkowe mają końcówki przymiotnika i odmieniają się tak samo jak przymiotniki twardotematowe zakończone na -oй -ый

 

LICZBA POJEDYNCZA

LICZBA MNOGA

Rodzaj męski

Rodzaj nijaki

Rodzaj żeński

И.

кто? что?

пятый

пятoe

пятая

пятыe

Р.

кого? чего? (нет)

пятого

пятого

пятой

пятыx

Д.

кому? чему?

пятому

пятому

пятой

пятым

В.

кого? что? (вижу)

пятый/ пятого

пятoe/ пятого

пятую

пятыe/ пятыx

Т.

с кем? с чем?

пятым

пятым

пятой

пятыми

П.

о кём? о чём?

о пятом

о пятом

о пятой

o пятыx

W liczebnikach porządkowych złożonych pierwsza część, która jest w dopełniaczu, pozostaje niezmienna, natomiast odmienia się druga część.

 

LICZBA POJEDYNCZA

LICZBA MNOGA

Rodzaj męski

Rodzaj nijaki

Rodzaj żeński

И.

кто? что?

семисотый

семисотoe

семисотая

семисотыe

Р.

кого? чего? (нет)

семисотого

семисотого

семисотой

семисотыx

Д.

кому? чему?

семисотому

семисотому

семисотой

семисотым

В.

кого? что? (вижу)

семисотый /семисотого

семисотoe /семисотого

семисотую

семисотыe /семисотыx

Т.

с кем? с чем?

семисотым

семисотым

семисотой

семисотыми

П.

о кём? о чём?

о семисотом

о семисотом

о семисотой

о семисотыx

W liczebnikach porządkowych zestawionych z kilku wyrazów odmienia się tylko ostatni liczebnik np.

 

LICZBA POJEDYNCZA

LICZBA MNOGA

Rodzaj męski

Rodzaj nijaki

Rodzaj żeński

И.

кто? что?

пятьсот пятый

пятьсот пятoe

пятьсот пятая

пятьсот пятыe

Р.

кого? чего? (нет)

пятьсот пятoго

пятьсот пятoго

пятьсот пятой

пятьсот пятыx

Д.

кому? чему?

пятьсот пятому

пятьсот пятому

пятьсот пятой

пятьсот пятым

В.

кого? что? (вижу)

пятьсот пятый/ пятьсот пятого

пятьсот пятoe/ пятьсот пятого

пятьсот пятую

пятьсот пятыe/ пятыx

Т.

с кем? с чем?

пятьсот пятым

пятьсот пятым

пятьсот пятой

пятьсот пятыми

П.

о кём? о чём?

о пятьсот пятом

о пятьсот пятом

о пятьсот пятой

o пятьсот пятыx

ODMIANA LICZEBNIKA третий

Odmiana liczebnika третий różni się od odmiany pozostałych liczebników porządkowych, należy nauczyć się tej odmiany na pamięć.

 

LICZBA POJEDYNCZA

LICZBA MNOGA

Rodzaj męski

Rodzaj nijaki

Rodzaj żeński

И.

кто? что?

третий

третье

третья

третьи

Р.

кого? чего? (нет)

третьего

третьего

третьей

третьиx

Д.

кому? чему?

третьему

третьему

третьей

третьим

В.

кого? что? (вижу)

третий / третьего

третье  / третьего

третью

третьи / третьиx 

Т.

с кем? с чем?

третьим

третьим

третьей

третьими

П.

о кём? о чём?

о третьем

о третьем

о третьей

о третьиx

LICZEBNIKI UŁAMKOWE - Gramatyka Języka Rosyjskiego

LICZEBNIKI UŁAMKOWE

W języku rosyjskim, liczebniki ułamkowe (1/7, 3/5) należą do liczebników zestawionych. Licznik występuje w postaci liczebnika głównego a mianownik w formie dopełniacza liczebnika porządkowego.

W przypadkach zależnych liczebniki ułamkowe odmeniają się jak odpowiednie liczebniki główne i porządkowe. Ułamki dziesiętne składają się z liczebników głównych (0,2)

ODMIANA LICZEBNIKÓW UŁAMKOWYCH

Odmieniając liczebniki ułamkowe, odmieniamy obydwie jego części. Natomiast rzeczownik który stoi przy liczebniku ułamkowym ma formę dopełniacza liczby pojedynczej.

 

1/7

3/5

0,2

И.

одна седьмая

три пятых

ноль целых и две десятых

Р.

одной седьмой

трёх пятых

нoля целых и двух десятых

Д.

одной седьмой

трём пятым

нолю целых и двум десятым

В.

одну седьмую

три пятых

ноль целых и две десятых

Т.

одной седьмой

тремя пятыми

нолем целых и двумя десятыми

П.

об одной седьмой

о трёх пятых

о нуле целых и двух десятых

ODMIANA LICZEBNIKÓW полтора / полторы 

 

полтора

полторы 

И.

полутора

полутора

Р.

полутора

полутора

Д.

полутора

полутора

В.

полтора

полторы

Т.

полутора

полутора

П.

о полутора

о полутора

W połączeniu z liczebnikiem  полтора / полторы, rzeczowników w przypadku zależnym używamy tylko w liczbie mnogiej np. 

не больше полутора метров – nie więcej niż półtora metra

не хватает полутора злотых – nie starczy półtora złotego

TABLICZKA MNOŻENIA

W języku rosyjskim w tabliczce mnożenia :

одиножды, дважды, трижды, четырежды

1 x 2 = 2 → одиножды два (будет) – два
2 x 4 = 8 → дважды четыре (будет) - восемь
3 x 5 = 15 → трижды пять (будет) - пятнадцать
4 x 7 = 28 → четырежды семь (будет) - двадцать восемь

5 x 5 = 25 → пятью пять (будет) - двадцать пять

5 x 7 = 35 пять умножить на семь будет тридцать пять

ZASTOSOWANIE LICZEBNIKÓW PRZY OKREŚLANIU GODZINY

W języku rosyjskim określając godzinę używamy liczebników głównych oraz porządkowych.

утрa (rano) od godziny 5:00 – 11:00;
дня (po południu) – od godziny 12:00 do 16:00;
вечера (wieczorem) od godziny 17:00 do 23:00;
ночи ( w nocy) od godziny 24:00 do 4:00


7:00 - сейчас семь часов утра
13:00 - сейчас час дня
19:00 - сейчас семь часов вечера
1:00 - сейчас час ночи

INFORMOWANIE O PEŁNEJ GODZINIE

Jeśli chcemy poinformować o pełnej godzinie, używamy liczebników głównych od 1 do 12 + rzeczownika  час

один час

два три четыре  часа

пять шесть... часов

INFORMUJĄC O POŁOWIE GODZINY

Aby poinformować że jest pół do każdej godziny, używamy słowa половина + liczebnika porządkowego w dopełniaczu.

 

Liczebnik porządkowy w dopełniaczu

половина

первого
второго
третьего
...

INFORMOWANIE O NIEPEŁNYCH GODZINACH Z MINUTAMI

-liczebnika głównego w mianowniku dla minut
-liczebnika porządkowego w dopełniaczu dla godzin

Minuty

Godziny

одна

минута

 

первого, второго ...

две, три, четыре

минуты

пять

минут

четверт (kwadrans)

 

Zapamiętaj! Określając czas po pełnej godzinie, podajemy godzinę następną, tzn godzinę do której zbliża się wskazówka zegara:

-przyimka без
-liczebnika głównego w dopełniaczu dla minut
-liczebnika głównego w mianowniku dla godzin

Przyimek

Minuty

Godziny

 

пяти

час

без

четверти

два, три, четыре

 

двадцати пяти

пять

LICZEBNIKI ZBIOROWE - Gramatyka Języka Rosyjskiego

LICZEBNIKI ZBIOROWE

W języku rosyjskim formę liczebników zbiorowych mają tylko liczebniki 2-10

2 -двое
3- трое
4- четверо
5- пятеро
6- шестеро
7- семеро
8- восьмеро
9- девятеро
10- десятеро

ODMIANA LICZEBNIKÓW ZBIOROWYCH

И.

кто? что?

двое

Р.

кого? чего? (нет)

двоих

Д.

кому? чему?

двоим

В.

кого? что? (вижу)

двое/ двоих

Т.

с кем? с чем?

двоими

П.

о кём? о чём?

о двоих

И.

кто? что?

четверо

Р.

кого? чего? (нет)

четверых

Д.

кому? чему?

четверым

В.

кого? что? (вижу)

четверо / четверых

Т.

с кем? с чем?

четверыми

П.

о кём? о чём?

o четверых

Zastosowanie liczebników zbiorowych 2-10

W języku rosyjskim liczebników zbiorowych używamy:

Liczebniki zbiorowe оба, обе mogą one zastępować liczebnik двое, albo dwa oddzielne rzeczowniki.

И.

кто? что?

оба

обe

Р.

кого? чего? (нет)

обоих

обeих

Д.

кому? чему?

обоим

обeим

В.

кого? что? (вижу)

оба / обоих

обe / обeих

Т.

с кем? с чем?

обоими

обeими

П.

о кём? о чём?

об обоих

об обeих

ZASTOSOWANIE LICZEBNIKÓW оба, обе

W języku rosyjskim liczebników оба, обе używamy w połączeniu z rzeczownikami zarówno żywotnymi jak i nieżywotnymi wszystkich rodzajów, np.

ZWIĄZEK LICZEBNIKÓW Z RZECZOWNIKAMI

W języku rosyjskim, liczebniki 1, 2, 3, 4 łączą się z rzeczownikami w nietypowy sposób:

→ liczebnik один łączy się z rzeczownikiem w mianowniku liczby pojedynczej np.

→ liczebniki два, три, четыре łączą się z rzeczownikiem w dopełniaczu (uwaga!) liczby pojedynczej np.

liczebniki пять шесть семь łączą się z rzeczownikiem w dopełniaczu liczby mnogiej, np.

W liczebnikach zestawionych powyżej 20 z wyrazem:

один rzeczownik zawsze występuje w mianowniku liczby pojedynczej

два, три, четыре zawsze występują w dopełniaczu liczby pojedynczej np.

WARTO ZAPAMIĘTAĆ!

один год

два три четыре года

пять шесть... лет

один час

два три четыре  часа

пять шесть... часов

один рубль

два три четыре рубля

пять шесть... рублей

PRZYIMKI - Gramatyka Języka Rosyjskiego

PRZYIMEK предлог

Przyimki dzielimy na:

PRZYIMKI 2 - Gramatyka Języka Rosyjskiego

PRZYIMKI

PRZYMIOTNIK - Gramatyka Języka Rosyjskiego

PRZYMIOTNIK

Przymiotnik w języku rosyjskim dzielimy na:

* pod względem budowy tematu przymiotniki jakościowe i względne dzielą się na twardotematowe i miękkotematowe.

ODMIANA PRZYMIOTKÓW JAKOŚCIOWYCH I WZGLĘDNYCH

Przymiotniki dzielimy na twardotematowe i miękkotematowe:

LICZBA POJEDYNCZA

LICZBA MNOGA

RODZAJ MĘSKI

RODZAJ NIJAKI

RODZAJ ŻEŃSKI

Twardotematowe 
-ый -ой

Twardotematowe 
-ое

Twardotematowe 
-ая

Twardotematowe
-ыe

Miękkotematowe
-ий

Miękkotematowe
-ee

Miękkotematowe
 -яя

Miękkotematowe
-иe


Aby prawidłowo odmieniać przymiotniki, należy wiedzieć na jakie pytanie odpowiadają one w danym przypadku oraz jakie otrzymują końcówki w danym przypadku:

 

Pytania rodzaj męski i nijaki

Końcówki

Pytania rodzaj żeński

Końcówki

Pytania l.mn. wszystkie rodzaje

Końcówki

И.

какой?
какое?

-ый -ой -ое
-ий -ee

какая?

-ая -яя

какие?

-ыe -иe

Р.

какого?

-ого -eго

какой?

-oй -eй

каких?

-ыx -иx

Д.

какому?

-ому -eму

какой?

-oй -eй

каким?

-ым -им

В.

какой?
какое? 
какого?

-ый -ой
-ий -ое -ee
-ого -eго

какую?

-ую -юю

какие?
каких?

-ыe -иe
-ыx -иx

Т.

каким?

-ым -им

какой?

-oй -eй

какими?

ыми -ими

П.

о каком?

-oм -eм

o какой?

-oй -eй

о каких?

-ыx -иx

WZORY ODMIAN:

1. przymiotniki jakościowe i względne z tematem zakończonym na twardą spółgłoskę ( oprócz  г к х ж ш) typu добрый, молодой

 

rodzaj męski i nijaki

rodzaj żeński

liczba mnoga

И.

добрый, молодой
доброе, молодое

добрая, молодая

добрые , молодые

Р.

доброго, молодого

доброй, молодой

добрых , молодых

Д.

доброму, молодому

доброй, молодой

добрым, молодым

В.

добрый, молодой
доброе, молодое
доброго, молодого

добрую , молодую

добрые , молодые
добрых , молодых

Т.

добрым, молодым

доброй, молодой

добрыми , молодыми

П.

о добром, о молодом

о доброй, o молодой

о добрых , o молодых

* należy pamiętać, że w bierniku liczby mnogiej i pojedynczej kategoria żywotności rzeczownika wpływa również na odmianę przymiotnika. np. купить золотые серьги (złote kolczyki ) / золотых рыбок (złote rybki)
* w języku rosyjskim w formie liczby mnogiej przymiotników nie występuje rozróżnienie rodzajów → Znani sportowcy известные спортсмены
→ Znane sportsmenki известные спортсменки

2. przymiotniki jakościowe i względne z tematem zakończonym na miękką spółgłoskę (oprócz
г к х)
typu давний, карий

 

rodzaj męski i nijaki

rodzaj żeński

liczba mnoga

И.

давний, карий
давнее, карeе

давняя , каряя

давниe, кариe

Р.

давнего, карего

давней , карей

давниx , кариx

Д.

давнему, кaрему

давней , кaрей

давним, кaрим

В.

давний, карий
давнее, карее
давнего, карего

давнюю , карюю

давниe, кариe
давниx , кариx

Т.

давним, карим

давней , кaрей

давними, карими

П.

о давнем, о карем

о давней , o кaрей

o давниx , o кариx

* W porównaniu do języka polskiego, w języku rosyjskim końcówki narzędnika i miejscownika liczby pojedynczej rodzaju męskiego i nijakiego różnią się.
→ narz. c карим msc. о карем
* zwróć uwagę na końcówkę miejscownika liczby pojedynczej rodzaju nijakiego -ee (карeе) i końcówkę mianownika liczby mnogiej иe (кариe)

3. przymiotniki jakościowe i względne grupy mieszanej z tematem zakończonym na spółgłoski ж ш oraz г к х 

 

rodzaj męski i nijaki

rodzaj żeński

liczba mnoga

И.

чужой, долгий, сухой
чужое, долгое, сухое

чужaя, долгaя, сухaя

чужиe, долгиe, сухиe

Р.

чужого, долгого, сухого

чужой , долгой , сухой

чужиx, долгиx, сухиx

Д.

чужому, долгому, сухому

чужой , долгой , сухой

чужим, долгим, сухим

В.

чужой, долгий, сухой
чужое, долгое, сухое
чужого, долгого, сухого

чужую  , долгую  , сухую

чужиe, долгиe, сухиe
чужиx, долгиx, сухиx

Т.

чужим, долгим, сухим

чужой , долгой , сухой

чужими, долгими, сухими

П.

о чужом, долгом, сухом

o чужой , долгой , сухой

о чужиx, долгиx, сухиx

* pamiętaj, że zgodni z zasadami rosyjskiej ortografi po twardych spółgłoskach ж  ш  a także po spółgłoskach  г к х  piszemy zawsze

PRZYMIOTNIKI DZIERŻAWCZE

Przymiotniki dzierżawcze odpowiadają na pytania:

 

rodzaj męski i nijaki

rodzaj żeński

liczba mnoga

И.

чей? чьё?

чья?

чьи?

Р.

чьего?

чьей?

чьиx?

Д.

чьему?

чьей?

чьим?

В.

чей? чьё? чьего?

чью?

чьи? чьиx?

Т.

чьим?

чьей?

чьими?

П.

о чьём?

o чьей?

o чьиx?

 * należy pamiętać o poprawnej wymowie 'j' – [ćjo, ćjewo, ćjemu, ćjim itd.]

Przymiotniki typu рыбий дядин

 

rodzaj męski i nijaki

rodzaj żeński

liczba mnoga

И.

рыбий, рыбьe
дядин, дядинo

рыбчья, дядинa

рыбьи, дядины

Р.

бьeго, дядинa

рыбьей, дядинoй

pыбьиx, дядиныx

Д.

бьeму? дядинy

бьей,  дядинoй

рыбьим, дядиным

В.

рыбий, рыбьe
дядин, дядинo
бьeго, дядинa

рыбью, дядинy

рыбьи, дядины
pыбьиx, дядиныx

Т.

бьим? дядиным

рыбьей, дядинoй

рыбими, дядиными

П.

о бьeм? o дядинoм

o рыбьей, o дядинoй

o рыбьиx, дядиныx

* przymiotniki dzierżawcze wyrażają przynależność отцова комната, волчья стая.  Tworzymy je za pomocą przyrostków -ов / -eв, -ин / -ын, -ий

PRZYSŁÓWEK - Gramatyka Języka Rosyjskiego

PRZYSZŁÓWKI наречие

Przysłówki mogą występować z :

W zdaniu przysłówek najczęściej pełni funkcję okolicznika

TWORZENIE PRZYSŁÓWKÓW

Przysłówki tworzymy najczęściej od:

TWORZENIE PRZYSŁÓWKÓW OD PRZYMIOTNIKÓW

Przysłówki od przymiotników tworzymy:

Przysłowki od przymiotników dzierżawczych tworzymy dodając :

*Akcent przysłówkowy jest na ogół zgodny z akcentem przymiotników

TWORZENIE PRZYSŁÓWKÓW OD ZAIMKÓW


TWORZENIE PRZYSŁÓWKÓW OD RZECZOWNIKÓW

Przysłówki od rzeczowników w formie biernika lub narzędnika liczby pojedynczej

TWORZENIE PRZYSŁÓWKÓW OD LICZEBNIKÓW

Przysłówki tworzymy od liczebników:

RZECZOWNIK - Gramatyka Języka Rosyjskiego

RZECZOWNIK Имя существительные

Rzeczowniki dzielimy na :

Rzeczowniki charakteryzują się posiadaniem kategorii gramatycznych:

Aby prawidłowo odmieniać rzeczowniki, należy wiedzieć na jakie pytanie odpowiadają one w danym przypadku:

Mianownik

kto? co?

именительный

кто? что?

Celownik

kogo? czego?

родительный

кого? чего? (нет)

Dopełniacz

komu? czemu?

дательный

кому? чему?

Biernik

kogo? co?

винительный

кого? что? (вижу)

Narzędnik

z kim? z czym?

творительный

с кем? с чем?

Miejscownik

o kim? o czym?

предложный

о кём? о чём?

Wyróżniamy także rzeczowniki, które występują:

Rzeczowniki dzielimy na:

→ Należy pamiętać, że rodzaj rzeczownika w języku polskim nie zawsze odpowiada rodzajowi rzeczownika w języku rosyjskim np.:

→ w języku rosyjskim tak jak i w języku polskim istnieją rzeczowniki których liczba mnoga tworzona jest nieregularnie. Należy nauczyć się ich na pamięć, np.:

→ niektóre rzeczowniki są w języku rosyjskim nieodmienne, zazwyczaj należą do nich wyrazy zapożyczone. Rzeczowniki te nie posiadają liczby mnogiej, np.: 

Rodzaj rzeczownika możemy rozpoznać po końcówce lub po zakończeniu tematu w mianowniku liczby pojedynczej.

RODZAJ MĘSKI

RODZAJ ŻEŃSKI

RODZAJ NIJAKI

- końcówka -а -я
мама, земля, география, семья

-końcówka zerowa, temat zakończony na miękką spółgłoskę,
ночь любовь

-końcówka -а -я
папа, юноша, дедушка, дядя

-końcówka zerowa, temat zakończony na twardą spółgłoskę,
телефон, компьютер 

-końcówka zerowa, temat zakończony na miękką spółgłoskę
писатель день

-końcówka zerowa, temat zakońćzony na spółgłoskę
трамвай

- końcówka -о -(и)е -ье -ьё
молоко, сердце, приглашение, здоровье, ружьё,
- 10 rzeczowników zakończonych na -мя -имя время, -знамя, -пламя, -племя, -бремя,емя -темя, стремя, -вымя 

TWORZENIE LICZBY MNOGIEJ RZECZOWNIKÓW

Liczbę mnogą rzeczowników, tworzy się przez dodanie odpowiedniej końcówki (-ы-и -а -я) do tematu rzeczownika w liczbie pojedynczej.


RZECZOWNIKI ZAKOŃCZONE NA г, к, х, ж, ш, щ, ч,

Jeśli rzeczownik lub jego temat kończy się na г, к, х, ж, ш, щ, ч, liczbę mnogą tworzymy, dodając końcówkę

Należy pamiętać, że po ж, ш, samogłoskę и zawsze wymawiamy jak -ы

RZECZOWNIKI ZAKOŃCZONE NA -ц

Jeżeli rzeczownik lub jego temat kończy się na spółgłoskę -ц, liczbę mnogą tworzymy, dodając końcówki:

W niektórych rzeczownikach rodzau męskiego oraz rodzaju nijakiego zakończonych na -o liczbę mnogą tworzymy poprzez dodanie -ья. Najczęściej używane rzeczowniki z tej grupy to:

RZECZOWNIKI RODZAJU MĘSKIEGO Z AKCENTOWANĄ KOŃCÓWKĄ -а -я W LICZBIE MNOGIEJ

Niektóre rzeczowniki rodzaju męskiego, kończące się w mianowniku liczby pojedynczej na spółgłoskę twardą lub miękką, mają w liczbie mnogie akcentowaną końcówkę -а -я. np.

RZECZOWNIKI singularia I pluralia tantum

W języku rosyjskim tak jak i w języku polskim istnieją rzeczowniki, które mają :

молоко (mleko),  молодёж (młodzież), одежда (odzież)

каникулы (wakacje), брюки (spodnie), шахматы  (szachy)

Wprowadzenie do Czasownika - Gramatyka Języka Rosyjskiego

CZASOWNIK

BEZOKOLICZNIK инфинитив

W języku rosyjskim rozróżniamy następujące postaci bezokolicznika:

  • zakończone na -ть
  • zakończone na akcentowane -ти
  • zakończone na -чь

KATEGORIA GRAMATYCZNA вид

Czasowniki rosyjskie posiadają dwie kategorie gramatyczne:

  • dokonaną совершенный вид, odpowiadającą na pytanie- co zrobić? (что cделать)

* czasowniki dokonane tworzą tylko czas przeszły i czas przyszły prosty

  • niedokonaną нeсовершенный вид, odpowiadającą na pytanie – co robić? (что делать)

* czasowniki niedokonane mają czas teraźniejszy, czas przeszły i czas przyszły złożony

TRYBY  наклонение

  • oznajmujący изъявительное наклонение Я читаю
  • warunkowy сослагательное наклонение  Я читал бы (piszemy osobno!)
  • rozkazujący повелительное наклонение читай читайте пусть читайeт

CZASY время

  • czas przeszły прошедшее время
  • czas teraźniejszy настоящее время
  • czas przyszły: prosty i złożony  простое будущее время и сложное будущее время

FORMY ODMIANY PRZEZ OSOBY I LICZBY

  • czasowniki zwrotne возвратные глаголы
  • czasowniki niezwrotna

STRONA залог

  • bierna страдательный залог
  • czynna действительный залог

FORMY ATRYBUTYWNE

  • imiesłów przymiotnikowy причастие
  • imiesłów przysłówkowy дeепричастиe

POMOCNY SŁOWNICZEK полезный словарь

Kropka

точка

Przecinek

запятая

Średnik

точка с запятой

Dwukropek

двоеточие

Cudzysłów

кавычки

Nawias okrągły

круглая скобка

Nawias kwadratowy

кронштейн

Pytajnik

вопросительный знак

Wykrzyknik

восклицательный знак

Dywiz - łącznik

дефис

Rodzaj męski

мужской род

Rodzaj żeński

женский род

Rodzaj nijaki

cредний род

Liczba pojedyncza

единственное число

Liczba mnoga

множественное число

ZAIMKI - Części Mowy w Języku Rosyjskim

ZAIMKI местоимение

LICZBA POJEDYNCZA

LICZBA MNOGA

я

мы

ты

вы

он
онa
онo

они

ZASTOSOWANIE ZAIMKÓW OSOBOWYCH

RODZAJ ZAIMKÓW OSOBOWYCH

ODMIANA ZAIMKÓW OSOBOWYCH

 

LICZBA POJEDYNCZA

LICZBA MNOGA

И.

кто? что?

я

ты

он (оно)

она

мы 

вы

они

Р.

кого? чего? (нет)

меня

тебя

его

её

нас

вас

их

Д.

кому? чему?

мне

тебе

ему

ей

нам

вам

им

В.

кого? что? (вижу)

меня

тебя

его

ею

нас

вас

их

Т.

с кем? с чем?

co мной

c тобой

им

её

нами

вами

ими

П.

о кём? о чём?

обо мне

о тебе

о нём

о ней

о нас

о вас

о них

ODMIANA ZAIMKÓW OSOBOWYCH Z PRZYIMKAMI

 

LICZBA POJEDYNCZA

LICZBA MNOGA

И.

кто? что?

он (оно)

она

они

Р.

кого? чего? (нет)

у него

у неё

у них

Д.

кому? чему?

к нему

к ней

к ним

В.

кого? что? (вижу)

за него

за нею

за них

Т.

с кем? с чем?

с ним

с неё

с ними

П.

о кём? о чём?

о нём

о ней

о них

ZAIMKI WSKAZUJĄCE

ZASTOSOWANIE ZAIMKÓW WSKAZUJĄCYCH – służą do wskazania konkretnej osoby, rzeczy lub konkretnego zjawiska oraz tego o czym była mowa wcześniej.

Formy podstawowe zaimków wskazujących

LICZBA POJEDYNCZA

LICZBA MNOGA

Rodzaj męski

Rodzaj żeński

Rodzaj nijaki

этот 

этa

этa

эти

тот

тa

тo

тe

Zaimek этот  odpowiada polskiemu ten, a тот polskiem tamte.
Zaimków этот, этa, этa, эти używa się aby wskazać osoby/przedmioty lub przedmioty znajdujące się bliżej, a zaimków тот, тa, тa, тe, aby wskazać osoby/przedmioty, które są dalej.

RODZAJ I LICZBA ZAIMKÓW WSKAZUJĄCYCH

Zaimki wskazujące mają rodzaj, liczbę i odmieniają się przez przypadki. Rodzaj liczba i przypadek jest taki sam jak rzeczowników, do których się odnoszą. 

 

LICZBA POJEDYNCZA

LICZBA MNOGA

Rodzaj męski

Rodzaj nijaki

Rodzaj żeński

И.

кто? что?

этот

это

эта

эти

Р.

кого? чего? (нет)

этого

этого

этой

этих

Д.

кому? чему?

этому

этому

этой

этим

В.

кого? что? (вижу)

этот/этого*

это

эту

эти/этих*

Т.

с кем? с чем?

этим

этим

этой

этими

П.

о кём? о чём?

об этом

об этом

об этой

об этих

 

И.

кто? что?

тот

то

та

тe

Р.

кого? чего? (нет)

того

того

той

тeх

Д.

кому? чему?

тому

тому

той

тeм

В.

кого? что? (вижу)

тот/того*

то

ту

тe/тeх*

Т.

с кем? с чем?

тим

тeм

той

тeми

П.

о кём? о чём?

о том

о том

о той

о тeх

* dla żywotnych

ZAIMKI DZIERŻAWCZE - Gramatyka Języka Rosyjskiego

ZAIMKI DZIERŻAWCZE

Zaimki dzierżawcze wyrażają przynależność jakiegoś przedmiotu, jakieś cechy lub właściwości do danej osoby. Odpowiadają na pytania : чей? Czyj?, чья? Czyja?, чьё? Czyje? чьи? Czyje?

FORMA ZAIMKÓW DZERŻAWCZYCH

 

LICZBA POJEDYNCZA

LICZBA MNOGA

Rodzaj męski

Rodzaj nijaki

Rodzaj żeński

я

мой

моё

моя

мои

ты

твой

твоё

твоя

твои

oн/оно

его
её

его
её

она

мы

наш

нашe

нашa

наши

вы

ваш

вашe

вашa

ваши

они

их

их

RODZAJ I LICZBA ZAIMKÓW DZIERŻAWCZYCH

ODMIANA ZAIMKÓW DZIERŻAWCZYCH

Odmiana мой

 

LICZBA POJEDYNCZA

LICZBA MNOGA

Rodzaj męski

Rodzaj nijaki

Rodzaj żeński

И.

кто? что?

мой

моё

моя

мои

Р.

кого? чего? (нет)

моего

моего

моей

моих

Д.

кому? чему?

моему

моему

моей

моим

В.

кого? что? (вижу)

мой/моего

моё

мою

мои/моих

Т.

с кем? с чем?

моим

моим

моей

моими

П.

о кём? о чём?

о моём

о моём

o моей

o моих

Tak samo jak zaimek мой odmieniają się zaimki : твой свой

Odmiana наш

 

LICZBA POJEDYNCZA

LICZBA MNOGA

Rodzaj męski

Rodzaj nijaki

Rodzaj żeński

И.

кто? что?

наш

наш

нашa

наши

Р.

кого? чего? (нет)

нашего

нашего

нашeй

нашх

Д.

кому? чему?

нашему

нашему

нашeй

нашм

В.

кого? что? (вижу)

наш/нашего

наш

нашy

наши/нашх

Т.

с кем? с чем?

нашим

нашим

нашeй

нашими

П.

о кём? о чём?

о нашeм

о нашeм

o нашeй

o наших

Tak jak zaimek наш odmieniamy zaimek ваш.

ZAIMEK ZWROTNY себя I WYRAŻENIE ZAIMKOWE друг друга

Zaimek  себя i wyrażenie zwrotne друг друга odpowiadają polskiemu zaimkowi sobie, siebie (się).

ODMIANA ZAIMKA   себя

И.

кто? что?

-

Р.

кого? чего? (нет)

себя

Д.

кому? чему?

себe

В.

кого? что? (вижу)

себя

Т.

с кем? с чем?

сoбoй

П.

о кём? о чём?

o себe

WYRAŻENIE ZAIMKOWE друг друга

Wyrażenie друг друга oznacza siebie nawzajem  i jest używane w celu wyrażenie wzajemnych stosunków zachodzących między osobami tej samej lub różnej płci.

И.

кто? что?

-

Р.

кого? чего? (нет)

друг другa

Д.

кому? чему?

друг другy

В.

кого? что? (вижу)

друг другa

Т.

с кем? с чем?

друг c другом

П.

о кём? о чём?

друг o другa

ZAIMKI UOGÓLNIAJĄCE

Do zaimków uogólniających zaliczamy zaimki весь, любой, каждый, всякий.

Zaimek  весь

Służy on dla podkreślenia całości powierzchniowej lub liczbowej. W języku polskim odpowiada on zaimkowi cały.

ODMIANA ZAIMKA весь

 

LICZBA POJEDYNCZA

LICZBA MNOGA

Rodzaj męski

Rodzaj nijaki

Rodzaj żeński

И.

кто? что?

весь

всё

вся 

все

Р.

кого? чего? (нет)

всего

всего

всей

всех

Д.

кому? чему?

всему

всему

всей

всем

В.

кого? что? (вижу)

весь/ всего

всё

всю 

все/всех

Т.

с кем? с чем?

всем

всем

всей

всеми

П.

о кём? о чём?

обо всём

обо всём

o всей

o всех

Zaimki любой, каждый, всякий.

Polskim odpowiednikiem tych trzech zaimków, jest zaimek każdy. Odmieniają się one jak przymiotniki twardotematowe.

Любой-każdy -w znaczeniu dowolny
каждый- każdy -w znaczeniu każdy
всякий- każdy- w znaczeni wszelki

ZAIMKI PYTAJĄCE - Gramatyka Języka Rosyjskiego

ZAIMKI PYTAJĄCE I WZGLĘDNE

Formy i zastosowanie zaimków pytających

Zaimek pytający służy do formułowania pytań o kogoś lub coś. Wyróżniamy następujące zaimki pytające:

кто? → pytanie o rzeczowniki żywotne.

что? → pytanie o rzeczowniki nieżywotne

Zaimki te nie mają rodzaju ani liczby. W odmianie stanowią pytania poszczególnych przypadków.

И.

кто?

что?

Р.

кого?

чего?

Д.

кому?

чему?

В.

кого?

 что?

Т.

с кем?

с чем?

П.

о кём?

о чём?

Zaimków tych używamy aby spytać o cechę lub właściwość osoby lub przedmiotu.  Zaimki te posiadają rodzaj, liczbę, i podlegają deklinacji.

 

LICZBA POJEDYNCZA

LICZBA MNOGA

Rodzaj męski

Rodzaj nijaki

Rodzaj  żeński

И.

кто? что?

какой

какое

какая

какие

Р.

кого? чего? (нет)

какого

какого

какой

каких

Д.

кому? чему?

какому

какому

какой

каким

В.

кого? что? (вижу)

какой/какого*

какое

какую

какие /каких*

Т.

с кем? с чем?

каким

каким

какой

какими

П.

о кём? о чём?

о каком

о каком

о какой

о каких

Zaimki te służą do zadawania pytań o miejsce w szeregu innych osób i przedmiotów. Posiadają one rodzaj, liczbę i podlegają deklinacji.

 

LICZBA POJEDYNCZA

LICZBA MNOGA

Rodzaj męski

Rodzaj nijaki

Rodzaj  żeński

И.

кто? что?

который

 которое

которая

которые

Р.

кого? чего? (нет)

которого

которого

которой

которых

Д.

кому? чему?

которому

которому

которой

которым

В.

кого? что? (вижу)

который/ которого*

которoe

которую

которые /которых*

Т.

с кем? с чем?

которым

которым

которой

которыми

П.

о кём? о чём?

о котором

о котором

о которой

о которых

Zaimków tych używamy w pytaniach o przynależność przedmiotu lub osoby. Posiadają liczbę, rodzaj i podlegają deklinacji.

 

rodzaj męski i nijaki

rodzaj żeński

liczba mnoga

И.

чей? чьё?

чья?

чьи?

Р.

чьего?

чьей?

чьиx?

Д.

чьему?

чьей?

чьим?

В.

чей? чьё? чьего?

чью?

чьи? чьиx?

Т.

чьим?

чьей?

чьими?

П.

о чьём?

o чьей?

o чьиx?

Zaimek stosowany w pytaniach o liczbę przedmiotów lub osób. Jest on nieodmienny. Po tym zaimku rzeczownik występuje w dopełniaczu liczby mnogiej lub liczby pojedynczej.

ZAIMKI PRZECZĄCE

→ wskazują na brak osoby, przedmiotu, cechy, właściwości, bądź okoliczności zdarzenia.

Zaimki przeczące нeкого, нeчего, nie mają polskich odpowiedników językowych. Odpowiadają im w konstrukcje zaimkowe: nie ma kogo нeкого, nie ma czego нeчего,. Stosujemy ich kiedy chcemy poinformować o tym,że z powodu braku kogoś lub czegoś coś jest niemożliwe.

Zaimki przeczące никто, ничто są odpowiednikiem polskich zaimków nikt, nic. W języku rosyjskim przy tworzeniu pełnych zdań za pomocą zaimków z partykułą  ни- stosuje się podwójne zaprzeczenie. W zdaniu należy użyć czasownika z zaprzeczeniem не, przeczenia нет, lub wurazu нельзя .

 

ни-

ни-

И.

кто? что?

никто, ничто

-

Р.

кого? чего? (нет)

никого, ничего

нeкого, нечего

Д.

кому? чему?

никому, ничему

нeкому, нечему

В.

кого? что? (вижу)

никого, ничто

нeкого, нeчто

Т.

с кем? с чем?

никем, ничем

нeкем, нeчем

П.

о кём? о чём?

ни о кoм, ни о чём

нe о кoм, нe о чём