ZDANIA ZŁOŻONE - Gramatyka Języka Rosyjskiego

ZDANIA ZŁOŻONE WSPÓŁRZĘDNIE

→ mogą funkcjonować jako osobne zdania proste.

Аня читает книгу , а Катя играет на компьютере. Ania czyta książkę, a Kasia gra na komputerze. Аня читает книгу.  A Катя играет на компьютере. Ania czyta książkę. A Kasia gra na komputerze.

TYPY ZDAŃ WSPÓŁRZĘDNIE ZŁOŻONYCH :

• zdania łączne – w takich zdaniach czynności występują w jednakowym czasie i przestrzeni. Zdania połączone są spójnikami и-i тоже- też также-także

Аня читает книгу , а Катя играет на компьютере. Ania czyta książkę, a Kasia gra na komputerze. Аня читает книгу.  A Катя играет на компьютере. Ania czyta książkę. A Kasia gra na komputerze. Сегодня светило солнце и было тепло. Dziś świeciło słońce i było ciepło. Мне семнадцать лет, Ане тоже семнадцать лет. Mam siedemnaście lat, Ania też ma siedemnaście lat. Андрей знает китайский язык, он также говорит по-английский. Andrzej zna język chiński, mówi również po angielsku.

• Zdania rozłączne -W zdaniach tych czynności wykluczają się wzajemnie. Połączone są najczęściej spónikami или -albo, czy; lub либо -albo

Павел опоздал на автобус, или он задержался на работе? Paweł spóźnił się na autobus, czy został dłużej w pracy? Вечером я пойду к Кате, либо Катя ко мне придёт Wieczorem pójdę do Kasi, albo Kasia przyjdzie do mnie.

• Zdania przeciwstawne – w zdaniach tych czynności przeciwstawiają się sobie. Połączone są najczęściej spójnikami а-a, но-ale, однако-a jednak, jednakże, зато- ale  

Мама просматривает журнал, а папа смотрит мать Mama przegląda czasopismo, a tata ogląda mecz. Аня любит Вадима, но ей не хочется идти с ним в кино Ania lubi Wadima, ale nie ma ochoty iść z nim do kina. Я хорошо написала сочинение, однако учитель поставил мне тройку Dobrze napisałam wypracowanie, a jednak nauczyciel postawił mi trójkę. В греции мы истратили много денег, зато вся семья отлично отдохнула W Grecji wydaliśmy dużo pieniędzy, ale cała rodzina doskonale odpoczęła.

ZDANIA ZŁOŻONE PODRZĘDNIE.

→ Zdania złożone podrzędnie nie mogą istnieć jako oddzielne zdania, ponieważ jedno zdanie zależy od drugiego.

Typy zdań podrzędnie złożonych:

• zdania przydawkowe z zaimkiem который poprzedzony przyimkiem lub nie.

Я иду на спектакль, который ты посоветовал мне посмотреть. Idę na spektakl, który mi poleciłeś obejrzeć. Принесите фотографии, на которых вы вместе с родителями. Przynieście zdjęcia, na których jesteście razem z rodzicami.

• Dopełnieniowe ze spójnikiem что (że, co), чтобы (żeby)

Они хотят, чтобы их класс завоевал первое место в соревнованиях. Oni chcą, żeby ich klasa zajęła pierwsze miejsce w zawodach. Я знал, что Андрей не прав. Wiedziałem, że Andrzej nie ma racji.

• Okolicznikowe miejsca z przysłówkami где-gdzie, куда- dokąd

Я не помню, куда я положила ключи Nie pamiętam, gdzie położyłam klucze. Вадим хочет ехать туда, где вы отдыхали прослым летом. Wadim chce jechać tam, gdzie /wy/ odpoczywaliście minionego lata.

• Okolicznikowe czasu z przysłówkiem когда -kiedy

Вадим позвони к тебе, когда сделает уроки. Wadim zadzwoni do Ciebie, kiedy odrobi lekcje.

• Okolicznikowe przyczyny ze spójnikiem потому что - dlatego że, ponieważ;  из-за z powodu, ponieważ; так как - ponieważ

Они много тренируются, потому что через месяц у них важный матч. Oni dużo trenują, ponieważ za miesiąc mają ważny mecz. Мы не были в кино, из-за того, что нам не с кем оставить детей. Nie byliśmy w kinie, ponieważ nie mamy z kim zostawić dzieci. Борис часто ездить в командировки, так как он журналист. Borys często jeździ w podróże służbowe, ponieważ jest dziennikarzem.

• Okolicznikowe skutku z przysłówkiem поэтому- dlatego (też)

Через месяц у них важный матч, поэтому они много тренируются Za miesiąc mają ważny mecz, dlatego też dużo trenują.