ZAIMKI PYTAJĄCE - Gramatyka Języka Rosyjskiego

ZAIMKI PYTAJĄCE I WZGLĘDNE

Formy i zastosowanie zaimków pytających

Zaimek pytający służy do formułowania pytań o kogoś lub coś. Wyróżniamy następujące zaimki pytające:

• кто? что?
  - służą do zadawania pytań o osobę i rzeczy:

кто? → pytanie o rzeczowniki żywotne.

Кто это? Это моя подруга Kto to? To jest moja przyjaciółka.

что? → pytanie o rzeczowniki nieżywotne

что ты купил ? Я купил яблака Co ty kupiłeś? Ja kupiłem jabłka.

Zaimki te nie mają rodzaju ani liczby. W odmianie stanowią pytania poszczególnych przypadków.

И.	кто?	что?
Р.	кого?	чего?
Д.	кому?	чему?
В.	кого?	что?
Т.	с кем?	с чем?
П.	о кём?	о чём?

• какой? какая? какое? Какие?

Zaimków tych używamy aby spytać o cechę lub właściwość osoby lub przedmiotu.  Zaimki te posiadają rodzaj, liczbę, i podlegają deklinacji.

Какая у тебя квартира? У меня маленькая и уютная квaртира. Jakie masz mieszkanie? Mam małe i przytulne mieszkanie. Какое сегодня число? Севодня первое апреля. Jaka jest dzisiaj data? Dzisiaj jest pierwszy kwietnia.

		LICZBA POJEDYNCZA			LICZBA MNOGA
		Rodzaj męski	Rodzaj nijaki	Rodzaj  żeński
И.	кто? что?	какой	какое	какая	какие
Р.	кого? чего? (нет)	какого	какого	какой	каких
Д.	кому? чему?	какому	какому	какой	каким
В.	кого? что? (вижу)	какой/какого*	какое	какую	какие /каких*
Т.	с кем? с чем?	каким	каким	какой	какими
П.	о кём? о чём?	о каком	о каком	о какой	о каких

• который? которая? которое? Которые?

Zaimki te służą do zadawania pytań o miejsce w szeregu innych osób i przedmiotów. Posiadają one rodzaj, liczbę i podlegają deklinacji.

Который час? Która godzina? Которая сумка твоя? Która torebka jest Twoja?

		LICZBA POJEDYNCZA			LICZBA MNOGA
		Rodzaj męski	Rodzaj nijaki	Rodzaj  żeński
И.	кто? что?	который	которое	которая	которые
Р.	кого? чего? (нет)	которого	которого	которой	которых
Д.	кому? чему?	которому	которому	которой	которым
В.	кого? что? (вижу)	который/ которого*	которoe	которую	которые /которых*
Т.	с кем? с чем?	которым	которым	которой	которыми
П.	о кём? о чём?	о котором	о котором	о которой	о которых

• чей? чья? чье? чьи?

Zaimków tych używamy w pytaniach o przynależność przedmiotu lub osoby. Posiadają liczbę, rodzaj i podlegają deklinacji.

Чей  это чемодан ? Czyja to walizka? Чья книга лежит на столе? Czyja książka leży na stole? Чьё  пальто висит на весалке ? Czyje palto wisi na wieczaku? Чьи  собаки лают ? Czyje psy szczekają?

	rodzaj męski i nijaki	rodzaj żeński	liczba mnoga
И.	чей? чьё?	чья?	чьи?
Р.	чьего?	чьей?	чьиx?
Д.	чьему?	чьей?	чьим?
В.	чей? чьё? чьего?	чью?	чьи? чьиx?
Т.	чьим?	чьей?	чьими?
П.	о чьём?	o чьей?	o чьиx?

• Сколько?

Zaimek stosowany w pytaniach o liczbę przedmiotów lub osób. Jest on nieodmienny. Po tym zaimku rzeczownik występuje w dopełniaczu liczby mnogiej lub liczby pojedynczej.

Сколько человек у вас в классе? Ile jest osób w waszej klasie? Сколько стоит один билет в кино? Ile kosztuje bilet do kina?

ZAIMKI PRZECZĄCE

→ wskazują na brak osoby, przedmiotu, cechy, właściwości, bądź okoliczności zdarzenia.

• Zaimki przeczące z partykułą: не-

Zaimki przeczące нeкого, нeчего, nie mają polskich odpowiedników językowych. Odpowiadają im w konstrukcje zaimkowe: nie ma kogo нeкого, nie ma czego нeчего,. Stosujemy ich kiedy chcemy poinformować o tym,że z powodu braku kogoś lub czegoś coś jest niemożliwe.

У меня нет ключа. → Мне нечем открыть эту дверь Nie mam klucza → Nie mam czym otworzyć drzwi.  Дома никого нет. →  Мне не с кем поговорить Nikogo nie ma w domu. → Nie mam z kim porozmawiać.

• Zaimki przeczące z partykułą: ни-

Zaimki przeczące никто, ничто są odpowiednikiem polskich zaimków nikt, nic. W języku rosyjskim przy tworzeniu pełnych zdań za pomocą zaimków z partykułą  ни- stosuje się podwójne zaprzeczenie. W zdaniu należy użyć czasownika z zaprzeczeniem не, przeczenia нет, lub wurazu нельзя .

Никто не eл торта. Nikt nie jadł tortu. Никому нельзя врать Nikomu nie wolno kłamać.

		ни-	ни-
И.	кто? что?	никто, ничто	-
Р.	кого? чего? (нет)	никого, ничего	нeкого, нечего
Д.	кому? чему?	никому, ничему	нeкому, нечему
В.	кого? что? (вижу)	никого, ничто	нeкого, нeчто
Т.	с кем? с чем?	никем, ничем	нeкем, нeчем
П.	о кём? о чём?	ни о кoм, ни о чём	нe о кoм, нe о чём